Hình thành vùng nguyên liệu trồng trọt giảm phát thải – Hướng đi tất yếu cho nông nghiệp bền vững

Việc xây dựng và phát triển các vùng nguyên liệu phục vụ trồng trọt giảm phát thải đang trở thành yêu cầu cấp bách trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh chiến lược giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Đề án sản xuất trồng trọt giảm phát thải giai đoạn 2025–2035 vừa được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt, mục tiêu đến năm 2035 là giảm ít nhất 15% tổng lượng phát thải khí nhà kính (CO₂ tương đương) so với năm cơ sở 2020.

Hình thành chuỗi liên kết vùng nguyên liệu phát thải thấp

Để đạt mục tiêu này, cần tập trung xây dựng các vùng nguyên liệu đồng bộ, gắn kết chặt chẽ giữa nông dân – doanh nghiệp thu mua – đơn vị phân phối và xuất khẩu. Bộ Nông nghiệp nhấn mạnh, việc tổ chức chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ nông sản phát thải thấp không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường quốc tế đang ưu tiên tiêu chuẩn “xanh”.

Bên cạnh đó, cần hoàn thiện hệ thống công cụ quản lý và giám sát phát thải, ứng dụng công nghệ số trong truy xuất nguồn gốc, thống kê sản lượng và theo dõi hiệu quả giảm phát thải. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào vùng nguyên liệu, triển khai mô hình đồng quản lý phát thải giữa nông dân và đơn vị thu mua.

Thực trạng phát thải và yêu cầu chuyển đổi mô hình sản xuất

Hiện nay, tổng phát thải khí nhà kính của Việt Nam đạt khoảng 454,6 triệu tấn CO₂ tương đương, gần gấp đôi so với năm 2010. Trong đó, ngành nông nghiệp chiếm khoảng 116,51 triệu tấn, riêng lĩnh vực trồng trọt đóng góp đến 80% lượng phát thải – chủ yếu từ sản xuất lúa nước, sử dụng phân bón chưa hiệu quả và xử lý rơm rạ chưa phù hợp.

Dự báo đến năm 2030, tổng phát thải quốc gia có thể đạt gần 990,15 triệu tấn CO₂ tương đương. Do đó, chuyển đổi mô hình sản xuất trồng trọt theo hướng phát thải thấp là xu hướng tất yếu nhằm đảm bảo phát triển bền vững.

Mục tiêu đến năm 2035 và tầm nhìn đến 2050

Đề án đặt mục tiêu đến năm 2035 sẽ:

  • Xây dựng và phát triển nhãn hiệu “Phát thải thấp” cho các sản phẩm trồng trọt.
  • Thí điểm ít nhất 15 mô hình canh tác có khả năng tạo tín chỉ carbon, đáp ứng tiêu chuẩn của các tổ chức quốc tế.

Tầm nhìn đến năm 2050, toàn ngành hướng tới:

  • 100% diện tích cây trồng chủ lực áp dụng quy trình canh tác bền vững.
  • Hình thành cơ sở dữ liệu số hóa về phát thải trong trồng trọt, kết nối với hệ thống giám sát quốc gia.
  • Phổ cập nhãn hiệu “Phát thải thấp” cho các nhóm nông sản chủ lực của Việt Nam.

Đề án sẽ được triển khai trên phạm vi toàn quốc giai đoạn 2025–2035, tập trung vào các cây trồng có tiềm năng giảm phát thải cao như lúa, sắn, mía, cà phê, chuối…, góp phần định hình nền nông nghiệp xanh, bền vững và cạnh tranh quốc tế.

Thủy Nguyễn

Bài viết liên quan

Sản phẩm nổi bật

Bài viết mới nhất